รู้จักจุฬาฯ
การบริหาร
อัตลักษณ์มหาวิทยาลัย
Green University
Sustainability
ติดต่อจุฬาฯ
บริจาคให้จุฬาฯ
หลักสูตร
การสมัครเข้าศึกษา
หน่วยงานการศึกษา
บริการนิสิต
บริการวิชาการ
บริการทางการแพทย์
บริการตรวจวิเคราะห์คุณภาพ
สารสนเทศและการสื่อสาร
พื้นที่สร้างสรรค์
ข่าวสารและความเคลื่อนไหว
วารสารจุฬาฯ
สาระความรู้
Highlights
30 เมษายน 2564
ผู้เขียน ศุภวรรณ พิพิธสมบัติ
Strip Test ชุดตรวจสอบการปลอมปนเนื้อสัตว์ต้องห้ามในอาหารฮาลาลแบบฉับไว ใช้งานง่าย ได้ผลแม่นยำ ตรวจหาดีเอ็นเอสัตว์ได้ถึง 5 ชนิดพร้อมกันในการตรวจเพียงครั้งเดียวนวัตกรรมล่าสุดจากศูนย์วิทยาศาสตร์ฮาลาล จุฬาฯ
อาหารปลอมปนเนื้อสัตว์ต้องห้ามในบทบัญญัติศาสนาเป็นข้อห่วงใยสำคัญของมุสลิมทั่วโลก ซึ่งจากสถิติสำรวจพบ ประเทศไทยเป็นหนึ่งในพื้นที่ที่ตรวจพบเนื้อสุกรปลอมแปลงเป็นเนื้อวัว ในอินโดนีเซียพบเนื้อหนูเจือปนในอาหาร และในเวียดนามพบเนื้อสุนัขปนเปื้อน ขณะที่ออสเตรเลียและมาเลเซียปรากฏอาหารฮาลาลปลอมปนเนื้อจิงโจ้
การปลอมปนดังกล่าวไม่เพียงผิดข้อกำหนดทางศาสนาอิสลาม แต่ยังส่งผลด้านความปลอดภัยต่อสุขภาพของผู้บริโภคไม่ว่าจะนับถือศาสนาใดก็ตาม
จากข้อห่วงใยข้างต้น ศูนย์วิทยาศาสตร์ฮาลาล จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้คิดค้น Strip Test ชุดตรวจหาเนื้อสัตว์ปลอมปน ที่ผู้บริโภคและผู้ประกอบการผลิตอาหารสามารถตรวจสอบการปนเปื้อนในอาหารได้ด้วยตัวเอง
“นวัตกรรมนี้ตอบโจทย์ความกังวลเรื่องอาหารให้กับผู้บริโภคมุสลิมและบุคคลทั่วไปได้อย่างแน่นอน Strip Test อาศัยหลักการทำงานของการตรวจวิเคราะห์ดีเอ็นเอเป้าหมาย จึงให้ผลตรวจสอบที่แม่นยำ ถูกต้อง 100% ภายใน 3 ชั่วโมง เร็วกว่าการส่งตัวอย่างไปตรวจสอบในห้องปฏิบัติการที่ปกติจะใช้เวลาหนึ่งถึงห้าวันทำการ นอกจากนี้ก็ยังใช้งานง่าย ราคาถูกและสะดวกอีกด้วย” อาณัฐ เด่นยิ่งโยชน์ ผู้ช่วยผู้อำนวยการและหัวหน้ากลุ่มภารกิจบริการวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ศูนย์วิทยาศาสตร์ฮาลาล จุฬาฯ กล่าว
นอกจากจะลดต้นทุนด้านเวลาในการตรวจสอบแล้ว Strip Test ยังตรวจการปนเปื้อนของสัตว์ต้องห้ามในอาหารพร้อมกันในการตรวจเพียงครั้งเดียวได้ถึง 5 ชนิด ได้แก่ สุกร สุนัข แมว หนู และลิง ทั้งยังใช้ตรวจสอบผลิตภัณฑ์อาหารได้ทั้งอาหารสด อาหารแปรรูป และวัตถุดิบอื่น ๆ ด้วย
“เราอยากให้ผู้บริโภคมุสลิมและประชาชนทั่ว รวมทั้งผู้ประกอบการในอุตสาหกรรมอาหารสามารถตรวจสอบอาหารได้ด้วยตัวเอง ลดต้นทุนค่าใช้จ่ายในการตรวจวิเคราะห์ทางห้องปฎิบัติการ เพื่อความปลอดภัยและสบายใจในการบริโภคอาหารฮาลาลของทุกคน” อาณัฐ เผยที่มาของการพัฒนาชุดตรวจ Strip Test ที่ต่อยอดจากเทคโนโลยี HRMA (High Resolution Melting Analysis) ที่ใช้อยู่ในห้องปฎิบัติการนิติวิทยาศาสตร์ฮาลาลเพื่อตรวจสอบการปนเปื้อนสัตว์ต้องห้ามในอาหารฮาลาล 9 ชนิด ได้แก่ สุกร สุนัข แมว หนู ลิง ลา งู จระเข้ และกบ นอกจากนี้ที่ผ่านมา ศูนย์ฯ ยังได้ให้บริการสาธารณะ อาทิ การตรวจสอบแหล่งที่มาของเจลาติน ตรวจสอบสัดส่วนกรดไขมัน และตรวจสอบปริมาณแอลกอฮอล์ เป็นต้น
ปัจจุบัน ผู้ใช้ Strip Test ยังจำกัดแต่ผู้ประกอบการ หน่วยงานตรวจสอบฮาลาล และผู้บริโภคบางรายที่มีพื้นความรู้ด้านวิทยาศาสตร์ แต่ในอนาคต ด้วยการสนับสนุนงบประมาณวิจัยจากสำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (องค์การมหาชน) ร่วมกับบริษัท ทาเลโนเมะ ดีเอ็นเอ โปรเฟสเชอนัล จำกัด ซึ่งศูนย์วิทยาศาสตร์ฮาลาล นำทีมโดย รศ.ดร.วินัย ดะห์ลัน ศ.ดร.สุวิมล กีรติพิบูลและคณะผู้วิจัย หวังจะผลักดันให้นวัตกรรมนี้เข้าถึงมุสลิมและประชาชนทั่วไป โดยวางแผนจะจำหน่ายชุดตรวจ Strip Test ในราคา 300-500 บาท ซึ่งเป็นราคาที่ต่ำกว่าการตรวจในห้องปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ถึง 10 เท่า
“นอกจากนี้ เราจะพัฒนาต่อยอดเป็นชุด Test kits แบบครบวงจรของการตรวจวัด ซึ่งจะมีประสิทธิภาพสูงขึ้นสามารถตรวจวัดผลได้เร็วขึ้นกว่าเดิม ใช้ตรวจได้หน้างานจริง (Onsite detection) ผู้บริโภคสามารถใช้งานได้ง่ายเพียงอ่านคู่มือแล้วทำการทดสอบหาสัตว์ที่ปนเปื้อนในอาหารได้ด้วยตัวเองเลย” อาณัฐ กล่าวทิ้งท้าย
บทบัญญัติในศาสนาอิสลามเรื่องข้อกำหนดมาตรฐานอาหารฮาลาลนั้นชัดเจนตั้งแต่กระบวนการผลิตจนจบครบทุกขั้นตอน อาหาร “ฮาลาล” (Halal) ต้องปลอดจากสิ่งต้องห้าม “ฮารอม” (Haram) ทั้งวัตถุดิบ การผลิต ส่วนประกอบ สารปรุงแต่ง สารพิษ และสิ่งปนเปื้อน เช่น ห้ามบริโภคอาหารจากเนื้อสัตว์ต่อไปนี้ สุกร สุนัข หมูป่า ลิง แมว สัตว์กินเนื้อ สัตว์มีกรงเล็บ (เช่น สิงโต เสือ หมี) สัตว์มีพิษ (เช่น งู) สัตว์น่ารังเกียจ (เช่น หนอน แมลงวัน) สัตว์ที่กินซากศพ (เช่น นกอินทรีย์ อีแร้ง อีกา) รวมทั้งห้ามกินเลือดสัตว์ ซึ่งอาหารฮาลาลวันนี้กลับพบเนื้อสัตว์ต้องห้ามดังกล่าวปลอมปนมากจนกระทั่งส่งผลต่อเนื่องกลายเป็นความกังวลใจของผู้นับถือศาสนาอิสลาม
Strip Test หรือ “Nucleic acid lateral flow assay เป็น เทคโนโลยีทางดีเอ็นเอที่มีศักยภาพสูง อาศัยหลักการของโครมาโทกราฟี่ (Chromatography) และไฮบริไดเซชั่น (Hybridization) โดยใช้แผ่นเมมเบรน (Membrane) ทดสอบที่ผลิตจากไนลอน (Nylon membrane) หรือไนโตรเซลลูโลส (Nitrocellulose membrane) ที่สารละลายสามารถไหลซึมผ่านไปตามช่องหรือรูพรุนได้โดยอัตโนมัติ
เมมเบรนเหล่านี้จะมีตัวติดตาม (Probe) ตรึงอยู่บนพื้นผิวในตำแหน่งจำเพาะที่กำหนดไว้ เมื่อสารละลายอนุภาคเป้าหมายที่มีการติดสัญญาณการตรวจสอบไหลผ่าน จะเกิดการจับตัวกันอย่างจำเพาะระหว่างตัวติดตามกับอนุภาคเป้าหมายโดยจะปรากฎเป็นแถบสีขึ้นบนเมมเบรน วัสดุเหล่านี้จึงมักถูกเรียกว่า “Strip”
ศูนย์วิทยาศาสตร์ฮาลาล จุฬาฯ ได้สร้างสรรค์นวัตกรรม Strip Test ที่ตรวจการปนเปื้อนของสัตว์ได้ถึง 5 ชนิดในการตรวจเพียงครั้ง ด้วยการสกัดดีเอ็นเอจากตัวอย่างอาหารและนำไปเพิ่มปริมาณดีเอ็นเอด้วยการทำ Multiplex PCR ก่อนจะนำมาตรวจวัดด้วย Strip Test
ของเล่นส่งเสริมสุขภาวะผู้สูงวัย เล่นก็ได้ แต่งบ้านก็ดี ผลงานการออกแบบจากอาจารย์จุฬาฯ
Virtual StudioLab ห้องเรียนวิทยาศาสตร์เสมือนจริง บ่มเพาะเด็กไทยสู่นักสร้างสรรค์นวัตกรรมวิทยาศาสตร์ ผลงานนิสิต ป.เอก ครุฯ จุฬาฯ คว้ารางวัลระดับโลก
“Night Museum at Chula”เปิดประสาทสัมผัสทั้ง 5 ตื่นตากับพิพิธภัณฑ์ยามค่ำคืน
ครบทุกคำตอบ “กายภาพบำบัด” ฟื้นฟูและพัฒนาสุขภาพสำหรับคนทุกช่วงวัย ในงานประชุมวิชาการสภากายภาพบำบัด 21-22 พ.ย.นี้
แพทย์จุฬาฯ แนะวัคซีนป้องกันโรคไอกรน ลดความเสี่ยงติดเชื้อในทุกวัย
มิตรเอิร์ธ (MitrEarth) แพลตฟอร์มความรู้ ชี้จุดเสี่ยง แจ้งเตือนภัยพิบัติ ลดความสูญเสีย
จุฬาฯ สนับสนุนให้อาจารย์ทำงานวิจัย นับว่าเป็นสิ่งที่ดีมากต่อทั้งอาจารย์ นิสิต รวมถึงภาคประชาสังคม รองศาสตราจารย์ ดร.สุชนา ชวนิชย์ คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
จุฬาฯ สนับสนุนให้อาจารย์ทำงานวิจัย นับว่าเป็นสิ่งที่ดีมากต่อทั้งอาจารย์ นิสิต รวมถึงภาคประชาสังคม
รองศาสตราจารย์ ดร.สุชนา ชวนิชย์ คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
เว็บไซต์นี้ใช้คุกกี้ เพื่อมอบประสบการณ์การใช้งานที่ดีให้กับท่าน และเพื่อพัฒนาคุณภาพการให้บริการเว็บไซต์ที่ตรงต่อความต้องการของท่านมากยิ่งขึ้น ท่านสามารถทราบรายละเอียดเกี่ยวกับคุกกี้ได้ที่ นโยบายการคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล และท่านสามารถจัดการความเป็นส่วนตัวของคุณได้เองโดยคลิกที่ ตั้งค่า
ท่านสามารถเลือกการตั้งค่าคุกกี้โดยเปิด/ปิด คุกกี้ในแต่ละประเภทได้ตามความต้องการ ยกเว้น คุกกี้ที่จำเป็น
ประเภทของคุกกี้ที่มีความจำเป็นสำหรับการทำงานของเว็บไซต์ เพื่อให้ท่านสามารถใช้เว็บไซต์ได้อย่างเป็นปกติ ท่านไม่สามารถปิดการทำงานของคุกกี้นี้ในระบบเว็บไซต์ของเราได้
คุกกี้ประเภทนี้จะทำการเก็บข้อมูลพฤติกรรมการใช้งานเว็บไซต์ของท่าน โดยมีจุดประสงค์คือนำข้อมูลมาวิเคราะห์เพื่อปรับปรุงและพัฒนาเว็บไซต์ให้มีคุณภาพ และสร้างประสบการณ์ที่ดีกับผู้ใช้งาน เพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุด หากท่านไม่ยินยอมให้เราใช้คุกกี้นี้ เราอาจไม่สามารถวัดผลเพื่อการปรับปรุงและพัฒนาเว็บไซต์ให้ดีขึ้นได้ รายละเอียดคุกกี้