เพลงมหาวิทยาลัย

เพลงจามจุรีศรีจุฬาฯ

ผู้ประพันธ์ทำนอง

เอื้อ สุนทรสนาน

ผู้ประพันธ์เนื้อร้อง

แก้ว อัจฉริยะกุล

ประวัติความเป็นมา

บทเพลงนี้สะท้อนความเป็นไปในการดำเนินชีวิตนักศึกษาได้เป็นอย่างดียิ่งจากการที่ชาวจุฬาฯ ถือเอาจามจุรีเป็นสัญลักษณ์อย่างหนึ่งของจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และด้วยวัฏจักรของต้นจามจุรีมีความสอดคล้องกับวิถีชีวิตของชาวจุฬาฯ กล่าวคือมีสีเขียวให้ความสดชื่นในช่วงเวลาภาคต้นของการศึกษาเสมือนนิสิตปีที่ 1 ที่ยังคงร่าเริงสนุกสนานกับการเป็นน้องใหม่ และเมื่อเวลาผ่านไปในภาคปลายการศึกษา ทั้งใบและฝักย้ำเตือนให้นิสิตเตรียมตัวสอบปลายปี มิฉะนั้นอาจจะต้องเรียนซ้ำชั้นหรือถูกไล่ออก อีกทั้งในปี พ.ศ. 2491 ซึ่งเป็นระยะแรกที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยใช้วิธีสอบคัดเลือกผู้เข้าศึกษา (แทนการรับเข้าศึกษาจากนักเรียนโรงเรียนเตรียมจุฬาฯ แต่เดิม) นิสิตซึ่งมาจากสถานที่ต่างๆ กันประสบกับปัญหาในชีวิตนักศึกษาเป็นอันมาก เนื่องจากเพิ่งก้าวออกจากชีวิตภายในรั้วโรงเรียนมัธยมศึกษาเข้าสู่รั้วการศึกษาในมหาวิทยาลัย ซึ่งมีการเปลี่ยนแปลงทั้งสภาพแวดล้อมและสภาพการเรียนที่แตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง ในระยะนั้นครูเอื้อได้รับเชิญให้นำวงดนตรีสุนทราภรณ์เข้ามาบรรเลงในมหาวิทยาลัยอยู่บ่อยครั้ง และได้สัมผัสกับชีวิตนิสิตในรั้วจุฬาฯ แห่งนี้อย่างใกล้ชิด ครูเอื้อจึงได้แต่งเพลงนี้ขึ้นเพื่อเป็นการเตือนใจสำหรับการดำเนินชีวิตในมหาวิทยาลัย และเป็นอุทาหรณ์ป้องกันการสอบแก้ตัว การซ้ำชั้น และการถูกไล่ออก

เนื้อร้อง

เมื่อต้นปีจามจุรีงามล้น เครื่องหมายของสิ่งมงคล ทุกคนเริ่มต้นสนใจ เริ่มเวลารับชาวจุฬาฯ น้องใหม่ เบิกบานสำราญฤทัย น้องเรามาใหม่หลายคน เห็นจามจุรีสีงาม ทุกยามช่างงามล้ำล้น น้องเราเข้ามาทุกคน เบิกบานกมลเริ่มต้นด้วยดี พร้อมกันในวันนี้เอง ร้องเพลงครื้นเครงเต็มที่ หมายเอาจามจุรีเป็นเกียรติเป็นศรีของชาวจุฬาฯ เมื่อกลางปีจามจุรีฝักหล่น ถึงเวลาหน้าฝนลำต้นก็ลื่นหนักหนา ฝักหล่นไปทั้งยางก็ไหลลงมา ถ้าเดินพลั้งพลาดท่าจะล้มทันที ฉันใดก็ดี ยางจามจุรีเตือนใจ ว่ายางที่ไหลนั้นคือยางอายเรานี้ พลาดการศึกษาแสนอายหนักหนาทั้งตาปี จำยางจามจุรีเตือนใจ เมื่อปลายปีดอกจามจุรีร่วงหล่น ทิ้งใบเกลื่อนถนนเหลือเพียงลำต้นยืนไว้ เหล่าจุฬาฯ ทิ้งความสุขาทันใด พ่อแม่น้องพี่ใกล้ไกลอยู่ไหนลืมพลัน ที่กินถิ่นนอน มิได้อาวรณ์นำพา มีความปรารถนาเหลือเพียงตำราเท่านั้น เพื่อนเชือนชักทิ้งจนคนรักสารพันหวังมิให้ตกชั้นรีไทร์

ก่อนหน้า เพลงจามจุรีประดับใจ

ดูทั้งหมด

ถัดไป เพลงจุฬาฯ บันเทิง

อื่นๆ

จุฬาฯ สนับสนุนให้อาจารย์ทำงานวิจัย นับว่าเป็นสิ่งที่ดีมากต่อทั้งอาจารย์ นิสิต รวมถึงภาคประชาสังคม

รองศาสตราจารย์ ดร.สุชนา ชวนิชย์ คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย